GİRİŞ

Gazze’ye giriş-çıkış hareketlerine getirilen kısıtlamalar ve abluka yıllardır Gazze sakinlerinin yaşam koşullarını olumsuz etkiliyor. İnsan ve yardım giriş çıkışlarına getirilen mevcut kısıtlamaların büyük bir kısmı 1900’lü yılların başında başlamış olup, Haziran 2007’de yoğunlaşmıştı. Kademeli bir rahatlamanın ardından Ekim 2023’te başlayan çatışmalarla kısıtlamalar yeniden yoğunlaştı.

Bu çalışmada yardım tırlarının Gazze’ye ulaşma durumuna, şimdiye dek ulaşan yardım miktarına ve sınır kapısında beklemekte olan yardımlara ne olduğuna değinilecektir.

Şimdiye Dek Gazze’ye Ne Kadar Yardım Ulaştı?

Giriş çıkışlar Refah Sınır Kapısı ve Erez Geçidi’nden yapılmaktadır. Öncelikle Gazze’nin Mısır ile olan güney sınırında yer alan Refah Sınır Kapısı’ndan yapılan geçişleri inceleyelim.

2023 yılında Refah Sınır Kapısı 229 gün açık, 136 gün kapalı kalmıştı. 2024 yılında ise 91 gün açık kalmıştır. Söz konusu kapıdan 131.545 giriş yapılmış, 203.259 da çıkış kaydı bulunmaktadır. 2023 yılında 128.380 giriş, 152.916 çıkış yapılmışken; 2024 yılında 3.165 giriş, 50.343 çıkış yapılmıştır.

Gazze’nin kuzeyinde bulunan İsrail’e giden bir yaya ve kargo kapısı olan Erez Geçişi’nden yapılan giriş çıkış sayısının 2023 yılında toplam 429.045 giriş, 437.794 çıkış kaydı görünüyor.

2023 yılı Ekim- Kasım ve Aralık aylarında yapılan girişlerin %78’i yenilebilir insani yardımdan oluşuyor. (4741 insani gıda girişi yapılmıştır.) Aynı süre zarfında yapılan ve yenilemeyen malzeme girişlerinin %55’i insani yardımdır. Bu orana 1202 yenilebilir olmayan sarf malzemesi, 670 tıbbi malzeme, 922 yapı malzemesi, 253 hijyen malzemesi, 206 inşaat malzemesi, 125 endüstriyel/elektronik aplikatörler dahildir.

2024 yılının ilk üç ayında ise yapılan 12.245 malzeme girişinin 10.935’ini insani yardım oluşturmaktadır ve bu sayı toplam girişin %89’unu oluşturmaktadır. Bu oran içerisinde 8756 yiyecek, 2150 yenilebilir olmayan sarf malzemesi, 639 medikal ürün, 632 hijyen ürünü girişi vardır. Nisan ayına dek Gazze’ye ulaşan insanî yardımlar, nüfusla oranlandığında en iyi ihtimalle 10.000 kişinin yalnıza 55’i insani yardıma ulaşmıştır. Bu oran 2,3 milyonluk Gazze nüfusunun %1’inden daha azının ihtiyacını geçici olarak karşılamıştır.

Yakın zamanda Gazze’ye ulaşan ve sınırda bekleyen yardımlara bir bakalım:

29 Şubat’ta Gazze Şeridi’nin kuzeyinde insani yardım tırlarına koşan Filistinlilere ateş açılması sonucunda 118 Filistinli öldürülmüştü. ABD, Ürdün, Birleşik Arap Emirlikleri ve Fransa’nın da yer aldığı devletler havadan yardım atmaya başlamışlardı. Gazze Şeridi’nin kuzeyinde 8 Mart’ta havadan atılan ve paraşütü açılmayan insani yardımların, yardımı bekleyenlerin üzerine düşmesi sonucu 5 Filistinli hayatını kaybetti.

13 Mart 2024’te İsrail, Gazze’nin kuzeyine 6 tır insani yardım girdiğini açıkladı. Dünya Gıda Programının (WFP) sağladığı yardım konvoyunun “Pilot proje olarak Hamas’ın yardımlara ulaşmasının engellenmesi amacıyla yapıldığı” belirtildi. Tırlar İsrail kontrolündeki Ebu Salim (Şalom) sınır kapısında denetlendi.

26 Nisan 2024’te Gazze Şeridi’ndeki Filistin hükümetinin yaptığı açıklamaya göre ABD ve İsrail iddialarının aksine Gazze Şeridi’ne giren 1063 yardım tırından yalnızca 49’u Gazze Şeridi’nin kuzeyine ulaştı. Gazze Şeridi'ne giren insani yardım kamyonu sayısının, özellikle kuzeydeki Filistinlilerin ihtiyaçlarından çok daha az olduğuna dikkati çeken Gazze’deki hükümetin Medya Ofisi Başkanı Selame Maruf,

“Bu sayılar, ABD ve İsrail'in yardım tırlarının sayısının artırılacağından söz eden ve günde 300 yardım tırının getirildiği yönündeki iddialarıyla çelişiyor.” ifadelerine yer verdi.

1 Mayıs 2024’te Gazze’nin kuzeyine kısmi insanlık yardım tırlarının girdiği görüntülendi.

Türk Kızılay Genel Başkanı Fatma Meriç Yılmaz 7 Mayıs’ta yaptığı açıklamada 2 yaşından küçük her 3 çocuktan birinin akut derecede yetersiz beslendiğini, 300 bin kişinin yaşadığı kuzey kesimlerde ise kıtlık riskinin her geçen gün arttığını ve Filistin İnsani Yardım Operasyonu kapsamında Türk Kızılay ve AFAD işbirliğiyle Gazze’ye gönderilen “İyilik Gemileri” nin bölgedeki ihtiyaçları karşılamaya katkı sağladığını, toplamda 50 bin ton yardım malzemesi gönderildiğini bildirdi. Çatışmalar öncesi günlük 500’e yakın temel tüketim malzemesiyle dolu tırın girdiğini ancak çatışmalar sürecinde ortalama 100 tırın girişine izin verildiği belirtildi.

 10 Mayıs 2024’te Gazze Şeridi’ne yönelik saldırı ve kuşatma devam ederken Türkiye’den giden yardım tırları ulaştı.

Sınır Kapısında Bekleyen Yardımlara Ne Oluyor?

24 Ocak 2024’te İsrailli yerleşimciler, açlığın pençesindeki Gazze’ye insani yardım taşıyan tırları engellemek için protesto düzenledi.

29 Şubat 2024’te Norveç Mülteci Konseyi Genel Sekreteri Jan Egeland tarafından Gazze Şeridi’ne girmeyi bekleyen yüzlerce yardım tırının oluşturduğu kilometrelerce uzunluktaki kuyruğa ait görüntüler paylaşıldı.

22 Mart 2024’te İsrail Başbakanlık Sözcüsü Ofir Gendelman;

Gazze halkı açlık, susuzluk ve diğer temel ihtiyaçlarının karşılanmamasından dolayı ölürken “Hamas’ın dünyaya Gazze’de kıtlık varmış gibi göstermeye çalıştığını görüyoruz ve bu doğru değil. ABD ve diğer ülkelerin havadan indirdiği yardımlar, İsrail ve Mısır’dan Gazze Şeridi’ne giren yığınla yardım malzemesi var.” dedi.

25 Mart 2024’te İsrail Kamu Güvenliği Bakanı Itamar Ben-Gvir,

“Hamas, elindeki rehineleri serbest bırakmadığı sürece Gazze’ye girmesi gereken tek şey bir gram insani yardım değil, hava kuvvetlerinden gelen yüzlerce patlayıcıdır.” tehdidinde bulundu.

Nisan ayında Birleşmiş Milletler Yakın Doğu'daki Filistinli Mültecilere Yardım ve Bayındırlık Ajansı, İsrail'in engellemesi nedeniyle ocak ayından bu yana Gazze'nin kuzeyine gıda yardımı ulaştıramadığını açıkladı. Yaklaşık 74 yıldır Filistinlilerin yaralarını sarmaya çalışan ve milyonlarca Filistinli mülteciye destek sağlayan UNRWA'nın tesisleri defalarca İsrail tarafından vuruldu, tonlarca gıda ve ilaç yok edildi.

15 Mayıs 2024 tarihinde BM İnsani İşler Koordinasyon Ofisinin (OCHA) Gazze'de görev yapan sözcüsü Olga Cherevko, Gazze'ye istikrarlı yakıt girişinin olmaması halinde sadece birkaç gün içinde tüm insani yardım operasyonlarının durma noktasına geleceği uyarısında bulundu.

17 Mayıs 2024’te DSÖ Sözcüsü Tarik Jasarevic’in yaptığı açıklamaya göre 6 Mayıs’tan bu yana kapalı olması ve Kerem Ebu Salim (Şalom) kapısına da erişim eksikliği tıbbi malzeme sıkıntısını artırdı ve yakıt eksikliği Gazze halkı için can simidi mahiyetinde olan hastanelerin kullanılmaz hale gelecek. Jasarevic, Gazze’deki 36 hastaneden yalnızca 13’ünün kısmi olarak hizmet verdiğini de ekledi.

SONUÇ

İsrail, Filistin halkına ve tüm insanlığa karşı işlediği insanlık suçlarına her geçen gün bir yenisini ekliyor. Gazze halkına gönderilen yardım tırlarının geçişini engelliyor, sınırda bekleyen tırları ve yardım bekleyen halka ateş açıyor. ABD, Fransa, Ürdün ve BAE gibi ülkelerin havadan gönderdiği yardımlar, iniş esnasında paraşütün açılmaması gibi hatalardan dolayı 5 Filistinlinin başına isabet ederek ölümüne sebep olmuştur.

Gazze’ye ulaşabilmiş yardımların ise yetersiz kaldığı, halkın soykırım sebebiyle anbean kayıp vermesinin yanı sıra açlıktan ve susuzluktan da her geçen gün can kaybetmesine neden olmaktadır. Üstelik İsrail Başbakanlık Sözcüsü Ofir Gendelman Gazze’de yaşanan kıtlığı yalanlayan açıklamalarda bulunmuştur. Tüm bunlara ek olarak hastanelerdeki yakıt eksikliği yaralılara müdahale edilmesine engel oluyor, ölüm oranını daha da artırıyor ve Gazze’de bulunan hastanelerin büyük bir kısmının hizmet verememesine sebep oluyor. UNRWA tesisleri de defalarca İsrail tarafından vurulup tonlarca gıda ve ilaç işgal güçleri tarafından yok edildi. Açlık, susuzluk, soykırım, yerinden edilme ve daha nice eziyete rağmen Gazze halkı direnmeye devam ediyor.

KAYNAKÇA

https://www.ochaopt.org/data/crossings
www.trthaber.com
www.aa.com.tr